Η ΕΥΧΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΑΣΚΑΝΙΑΣ

Η χριστιανική ευχή κατά της βασκανίας έχει ως εξής :

"Κύριε ο Θεός ημών, ο Βασιλεύς των αιώνων, Ο Παντοκράτωρ και Παντοδύναμος, ο ποιών πάντα και μετασκευάζων μόνω τω βούλεσθαι, ο εν την επταπλάσιον καμίνον και την φλόγα την εν Βαβυλώνι εις δρόσον μετάβαλων και τους αγίους σου τρείς παίδας σώους διαφύλαξας, ο Ιατρός και Θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις σε ελπιζόντων, σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν, απόστησον,φυγάδευσον και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδο και πάσαν επιβουλήν, περιέργειαν τε πονηράν και βλάβην και οφθαλμών βασκανίαν των κακοποιών και πονηρών ανθρώπων απο του δούλου σου ( τούδε) και ή υπο ωραιότητος ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη, αυτός, φιλάνθρωπε Δέσποτα, έκτεινον την κραταίαν σου χείρα και τον βραχίονα σου τον ισχυρόν και ύψιστον και επισκόπων επισκόπησον το πλάσμα σου τούτο και κατάπεμψον αυτώ Άγγελον ειρηνικόν, κραταίον, ψυχής και σώματος φύλακα, ός επιτιμήσει και απελάσει απ΄αυτού πάσαν βλάβην, πάσαν πονηράν βούλην, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών ανθρώπων' ίνα ύπο σου ο σός ικέτης φρουρούμενος μετ΄ευχαριστίας ψάλη σοί' Κύριος εμοί βοηθός και ου φοβηθήσομαι τί ποιήσει μοι άνθρωπος' και πάλιν' Ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ΄εμού ει' ότι συ εί ο Θεός, κραταίωμα μου, ισχυρός εξουσιαστής, αρχών ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος. Ναί Κύριε Ο Θεός ημών, φείσαι του πλάσματός σου και σώσον τον δούλον σου από πάσης βλάβης και επηρείας της εκ βασκανίας γινομένης και ανωτέρον αυτόν παντός κακού διαφύλαξον' πρεσβείαις της υπερευλογημένης ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, των φωτοειδών Αρχαγγέλων και παντών σου των αγίων. Αμήν".

Χαλκίδα -
Η αρχή της βασκανίας (κακό μάτι) ανάγεται στην Ανατολή και τη Χαλδαία, από την οποία πιθανότατα διαδόθηκε στην Ελλάδα, την Ιταλία και τις λοιπές χώρες της Ευρώπης.
Οι αρχαίοι Έλληνες και αργότερα οι Ρωμαίοι πίστευαν στο κακό μάτι. Εκτός από ορισμένους σκεπτικιστές, η πίστη στο κακό μάτι, ήταν ευρύτατα διαδεδομένη και ριζωμένη όχι μόνο στο λαό αλλά και στα πιο ανεπτυγμένα πνεύματα της αρχαιότητας. Ο Δημόκριτος, ο Αριστοτέλης, ο Πλούταρχος, ο Απολλωνίδης, ο Φίλαρχος, ο Ηλιόδωρος, ο Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς, ο Πλίνιος, ο Βιργίλιος, ο Κικέρων παραδεχόταν τη βασκανία. Από αυτούς, τέσσερις ασχολήθηκαν με τη βασκανία και προσπάθησαν να εξηγήσουν και να δώσουν λογική εξήγηση στο φαινόμενο: Δημόκριτος, ο Πλούταρχος, ο Αριστοτέλης και ο Ηλιόδωρος.
Το κακό μάτι μπορούσε να επηρεάσει όχι μόνο τον άνθρωπο αλλά και ότι είχε προσφιλές. Τα παιδιά θεωρούνταν τα ευκολότερα θύματα της βασκανίας. Οι Ρωμαίοι είχαν θέσει τα παιδιά υπό την προστασία ειδικής θεάς της Cumina, η οποία είχε σαν προορισμό να αποτρέπει την επίδραση του κακού ματιού. Τα κατοικίδια ζώα ήταν επίσης δυνατό να επηρεαστούν.Ο Βιργίλιος απεικόνισε ως εξής το παράπονο βοσκού του οποίου καταστράφηκε το κοπάδι “Nescio quis teneros oculus mihi fascinate agnos” (αγνοώ ποιο κακό μάτι βασκάνει τα αρνιά μου). Στην Ιταλία η ιδέα της βασκανείας (jetattura) ήταν βαθύτατα ριζωμένη.

Η Εκκλησία και το κακό μάτι.
Οι πατέρες της εκκλησίας δεν αρνούνται τη βασκανία, την αποδίδουν όμως σε επέμβαση του πονηρού πνεύματος και τη θεωρούν έργο του διαβόλου. Εκκλησιαστικοί συγγραφείς ταυτίζουν τη βασκανία με το φθόνο, θεωρούν δε τη βασκανία κακή για τους άλλους αλλά και για το εαυτό αυτού που την προκαλεί. Ιδιαίτερο λόγο για τη βασκανία έγραψε ο Άγιος Βασίλειος. Με τη σύνθεση ευχών κατά της βασκανίας, αλλά και φυλακτηρίων, η εκκλησία παραδέχθηκε σιωπηλά την ύπαρξή της.
Η χριστιανική ευχή κατά της βασκανίας έχει ως εξής:

Ευχή A.(Του Αγίου Κυπριανού).
Δέσποτα Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο τα πάντα κρατών και κυβερνών, Άγιος και δεδοξασμένος υπάρχεις. Δι' ο Βασιλεύ των Βασιλευόντων και Κύριε των Κυριευόντων, δόξα Σοι. Ο καθήμενος εν τω φωτί τω απείρω και απροσίτω βροτοίς, διά προσευχής εμού του ταπεινού και αναξίου δούλου Σου, φυγάδευσον τους δαίμονας και κατάργησον τας πονηρίας αυτών, ίνα τα νέφη δώσωσι υετόν επί πάσαν την γην και η γη δώση τα γεννήματα αυτής εν τω καιρώ αυτών, τα δένδρα καρποφορήσωσιν, και οι άμπελοι ευφορήσωσι πλήρεις βοτρύων, αι γυναίκες λυθώσι και ελευθερώσιν από του κακού των μητρών, αυτών και πας ο κόσμος άρχων και αρχόμενος, και πάσα η κτίσις λυθή από παντός δεσμού του δαίμονος. Ο δε δούλος Σου (το όνομα του πασχόντος), συν παντί τω οίκο αυτού και τοις πράγμασι αυτού, λυθήσεται εκ παντός δεσμού σατανικού, μαγείας, μαγγανίας και αντικείμενικής δυνάμεως. Δεόμεθα Σου, Κύριε ο Θεός των Πατέρων ημών, δος, ίνα λυθώσι τα εκ μαγείας, μαγγανίας, βασκανίας και πάσης σατανικής ενεργείας δεσμά αυτού και αφανισθώσι πάντα τα πονηρά έργα, διά της επικλήσεως του Παναγίου Πνεύματος Θεού Σαβαώθ.
Ναί! Κύριε του παντός, επάκουσον μου δεομένου Σου και λυθήτω ο δούλος (όνομα πασχόντος) ει έστι δεδεμένος εν ουρανώ ή εν γη ή εν ανωφλίω ή εν δέρματι αλόγων ή εν σιδήρω ή εν λίθω ή ξύλω ή εν γραμματίω, δ' αίματος ανθρώπου, ζώου, πτηνού, ή ιχθύος ή δια μελάνης ή δι' άλλου τινός, προς βλάβην αυτού ή του οίκου αυτού, και ει κατέχωσαν ή διέσπειραν αυτά εν αυλαίς, εν θαλάσση, εν φρέατι, εν μνήματι ή εν οιωδήποτε τόπω.
Και ει δι' ονύχων ανθρώπων, ζώων, πτηνών, ερπετών, (ζώντων ή τεθνεώντων), ή δια χώματος τεθνεώντων εγένοντο και ει δια πασάλου ή καρδίου, ή βελόνης διεπεράσθησαν, λύσον εν τη ώρα ταύτη. Κύριε, διά παντός, τη κραταιά δυνάμει Σου.
Συ Κύριε, ο Θεός ημών, ο γινώσκων τους τόπους, τους τρόπους και τους ανθρώπους, διάλυσον και διάρρηξον και αφάνισον τα της μαγείας έργα, ένθα κείνται, τον δε δούλον Σου (όνομα πασχόντος) διαφύλαξον συν παντί τω οίκω αυτού.
Συντριβήτωσαν υπό την σημείωσιν του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού πάσαι αι εναντίαι δυνάμεις (τρις).
Αναχωρήτωσαν και διαλυθήτωσαν δια παντός πάντα τα της μαγείας, μαγγανίας και βασκανίας έργα, εκ του δούλου του Θεού (...). Ναι Κύριε, δεομένου Σου, επάκουσον μου και ελευθέρωσον τον δούλον Σου και τον οίκον αυτού από συμπτώματος και δαιμονίου μεσυμβρινού, από πάσης ασθενείας αναθέματος, οργής, κατάρας, συσπραγίας, καταλαλιάς, φθόνου, βασκανίας, αμελείας, νωθρότητος, λαιμαργίας, αδυναμίας, βλακείας, αφροσύνης, υπερηφάνειας, ασπλαχνίας, αδικίας, αλαζονείας και πάσης πλάνης και απάτης, δια το Όνομα Σου το Άγιον και δεδοξασμένον εις τους αιώνας. Αμήν.

Ευχή Β.
Εξορκίζω υμάς, δαιμόνια πονηρά, δια του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και διά πασών των αγγελικών και θείων δυνάμεων των τω Θεώ υπηρετουσών και των Αγίων Αυτού μαθητών και Αποστόλων του έχειν δύναμιν και εξουσίαν επί του πλάσματος του Θεού (το όνομα του πασχόντος) ή του οίκου αυτού. Φυγαδευθήτε, άθλιοι και πονηροί, εντεύθεν. Εκλείπειν υμάς, ποιήσαι, Κύριος ως εκλείπει καπνός από προσώπου πυρός, και μη έχειν εξουσίαν πόνους και φόβους επιφέρειν, ζημιάν ή κακόν τι έτερον εν τω σώματι και ταις σαρξίν και τοις μέλεσι τούτου του πλάσματος του Θεού (όνομα πασχόντος), ή του οίκου αυτού διά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του ελευσομένου κρίναι ζώντας και νεκρούς.

Ευχή Γ.
Κύριε ο Θεός ημών ο παντοκράτωρ και παντοδύναμος, ο ποιητής του ουρανού και της γης και κτίστης πάντων, συγγνώμην παράσχου μοι και τω δούλω Σου τούτω, εις όσο Σοι ημάρτομεν, ως άνθρωποι. Ναι ο Θεός του Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ, ο Θεός των Αγγέλων Μιχαήλ, Γαβριήλ και Ραφαήλ, Χερουβίμ, Σεραφείμ, Εξουσιών, Δυνάμεων και πάντων των Προφητών, Πατριαρχών, Μαρτύρων, Ομολογητών, φύλαξον τον δούλο Σου (όνομα πασχόντος) του μη αδικήσαι αυτόν ή βλάψαι τι κακόν ή μαντικόν ή τον αρχαίκακον διάβολον και τους υπουργούντας αυτώ, ή κακόν άνθρωπον, ή γυναίκα, εν νυκτί και ημέρα, εν γη, εν θαλάσση, εν οδώ, ή περιπάτω, εν σπηλαίω, εν οίκω, εν χώρα, εν χωρίω, εν αγρω και εν οιωδήποτε τινί τόπω, εν οράσει ή εν ακοή, πίνοντα, τρώγοντα, αναγινώσκοντα, καθεύδοντα, αγρυπνούντα, εργαζόμενον, εν γέλωτι, εν οφθαλμοίς, εν νώτω, εν μικτήρσιν, εν στόμασι εν φάρυγγι, εν οδούσι, εν γλώσση, εν στήθεσι, εν χερσί, εν βραχίονι, εν δακτύλοις, εν κοιλία, και υπογαστρίοις, εν ύπατος και εντοσθίοις πάσιν, εν χολή και αίματι, εν σαρκί και δερματίδι και πάσι τοις μέλεσι του ανθρώπου τούτου, ένδοθεν και έξοθεν, από ποδών εώς κεφαλής. Ναι Παντοκράτορ Κύριε, ελευθέρωσον τον δούλον Σου (όνομα πασχόντος), από πάσης μαγείας, μαντείας, δεσμού και παντός κακού.
Και ώς ηλευθέρωσας τον Αδάμ εξ, Άδου, τον μακάριον Πέτρον εκ της φυλακής, τον Παύλον, το σκεύος, της εκλογής, εκ των δεσμών, δια του Αγίου Πνεύματος, τον παραλυτικόν εκ του κρεββάτου, τον Λάζαρον εκ του τάφου, τον Ισραηλιτικόν λαόν εκ της θαλάσσης, τον Ιωνάν εκ της κοιλίας του κήτους, τον Λώτ εκ Σοδόμων, τους τρείς παίδας εκ της καμίνου του πυρός, τον Δανιήλ εκ των λεόντων, Νώε εκ του κατακλυσμού, Μαρίαν την Μαγδαληνήν εκ των επτά ακαθάρτων πνευμάτων, ούτως Δέσποτα ελευθέρωσον και τον δούλον Σου (όνομα πάσχοντος) εκ του δεσμού πάσης μαγείας, μαντείας, φαρμακείας και εκ πάσης πονηράς επιβουλής των εχθρών ημών, ορατών τε και αοράτων και μη εχέτωσαν δύναμιν, μηδέ εξουσίαν επηρεάζειν. Και η ειρήνη του Μονογενού Σου Υιού έστω μετ' αυτού. Αμήν.
Ευχή Δ.
"Κύριε ο Θεός ημών, ο Βασιλεύς των αιώνων, Ο Παντοκράτωρ και Παντοδύναμος, ο ποιών πάντα και μετασκευάζων μόνω τω βούλεσθαι, ο εν την επταπλάσιον καμίνον και την φλόγα την εν Βαβυλώνι εις δρόσον μετάβαλων και τους αγίους σου τρείς παίδας σώους διαφύλαξας, ο Ιατρός και Θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις σε ελπιζόντων, σου δεόμεθα και σε παρακαλούμεν, απόστησον,φυγάδευσον και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδο και πάσαν επιβουλήν, περιέργειαν τε πονηράν και βλάβην και οφθαλμών βασκανίαν των κακοποιών και πονηρών ανθρώπων απο του δούλου σου ( τούδε) και ή υπο ωραιότητος ή ανδρείας ή ευτυχίας ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη, αυτός, φιλάνθρωπε Δέσποτα, έκτεινον την κραταίαν σου χείρα και τον βραχίονα σου τον ισχυρόν και ύψιστον και επισκόπων επισκόπησον το πλάσμα σου τούτο και κατάπεμψον αυτώ Άγγελον ειρηνικόν, κραταίον, ψυχής και σώματος φύλακα, ός επιτιμήσει και απελάσει απ΄αυτού πάσαν βλάβην, πάσαν πονηράν βούλην, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών ανθρώπων' ίνα ύπο σου ο σός ικέτης φρουρούμενος μετ΄ευχαριστίας ψάλη σοί' Κύριος εμοί βοηθός και ου φοβηθήσομαι τί ποιήσει μοι άνθρωπος' και πάλιν' Ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ΄εμού ει' ότι συ εί ο Θεός, κραταίωμα μου, ισχυρός εξουσιαστής, αρχών ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος. Ναί Κύριε Ο Θεός ημών, φείσαι του πλάσματός σου και σώσον τον δούλον σου από πάσης βλάβης και επηρείας της εκ βασκανίας γινομένης και ανωτέρον αυτόν παντός κακού διαφύλαξον' πρεσβείαις της υπερευλογημένης ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, των φωτοειδών Αρχαγγέλων και παντών σου των αγίων. Αμήν"


Η ΒΑΣΚΑΝΙΑ
Από την Αρχαιότητα έως Σήμερα!


Με τον όρο βασκανία εννοείται η δυσμενής και ολέθρια ψυχική επίδραση, η οποία εξασκείται τόσο στους ανθρώπους και στα ζώα όσο και στα φυτά αλλά ακόμη και στα αντικείμενα δια του βλέμματος και μόνο από άτομα τα οποία έχουν έμφυτη αυτή τη δύναμη. Έτσι το άτομο που ματιάζει κάνει κακό χωρίς κάποια συγκεκριμένη χειρονομία ή λόγια ή άλλη τελετουργική πράξη και συνήθως χωρίς να το θέλει ή να έχει συνείδηση της πράξεώς του. Αρκεί απλά το γεγονός του θαυμασμού ή της ιδιαίτερης ενασχόλησης και παρατήρησης ή της ύπαρξης ζήλιας στις προθέσεις του ατόμου ώστε να ματιάσει κάποιον ή κάτι.
Πιστεύεται ότι το κακό μάτι ή βασκανία είναι αποτέλεσμα κακόβουλης ή και απλώς ζωώδους μαγνητικής επιδράσεως η οποία είναι αρκετά ισχυρή σε μερικά άτομα. Με άλλα λόγια η βασκανία δεν είναι τίποτε περισσότερο από την ασυνείδητη εκπομπή σε μεγάλη ένταση χαμηλού μαγνητικού δυναμισμού. Ο βασκανηστής συνήθως άτομο προικισμένο με ισχυρή θέληση, μπορεί να επιβληθεί μόνον σε άτομα με ασθενή θέληση, σε άσχημη ψυχική κατάσταση, και γενικά πιο αδύναμα. Πιστεύετε ότι άτομα ηθικά, με υγιή ψυχική και πνευματική κατάσταση, που ζούνε έντιμα και σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους, δύσκολα ματιάζονται. Βέβαια, ανέκαθεν πιστεύονταν ότι τα άτομα που μπορούσαν να ματιάσουν παρουσίαζαν κάποια συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά π.χ. το πράσινο χρώμα των ματιών και γενικότερα τα ανοικτόχρωμα μάτια, τα μικρά μάτια ή τα σμιχτά φρύδια, ενώ θεωρούνταν ότι οι σαββατογεννημένοι δεν ματιάζονται.
Στην Ελλάδα και ανάλογα με την περιοχή το μάτι θα το συναντήσουμε με διάφορες ονομασίες. Το βάσκαμα ή κακό μάτι στην Θεσσαλία το συναντάμε ως αρμένιασμα, στα Δωδεκάνησα ως ματικό, στην Κρήτη ως λάβωμα, φιαρμός ή θιάρισμα και στη Μάνη ως αποσκασμός.

Η Χριστιανική θρησκεία αν και δέχεται την ύπαρξή της και διαβάζει και ευχές για την εξουδετέρωση της αρνητικής αυτής ενέργειας δεν δέχεται την χρήση άλλων φυλακτών πλην του σταυρού, η πίστη στον οποίο είναι και το όπλο του χριστιανού ενάντια στο κακό μάτι και γενικά σε ό,τι κακό. Η ευχή της βασκανίας έχει ως εξής : «....ο ιατρός και θεραπευτής των ψυχών ημών, η ασφάλεια των εις Σε ελπιζόντων, Σου δεόμεθα και Σε παρακαλούμεν απόστησον, φυγάδευσόν και απέλασον πάσαν διαβολικήν ενέργειαν, πάσαν σατανικήν έφοδον και πάσαν επιβουλήν περιέργειαν Τε πονηράν και βλαβήν και οφθαλμών βασκανίαν...από του δούλου σου, και ή υπό ωραιότητος, ή ανδρείας, ή ευτυχίας, ή ζήλου και φθόνου ή βασκανίας συνέβη αυτός.....κατάπεμψον άγγελον ειρηνικόν, κραταιόν, ψυχής και σώματος φύλακα, ός επιτιμήσει και απελάσει πάσαν πονηράν βουλήν, πάσαν φαρμακείαν και βασκανίαν των φθοροποιών και φθονερών...»
Γενικά σήμερα την βασκανία και την πίστη σε αυτήν θα την συναντήσουμε σε ολόκληρη την υδρόγειο και στις περισσότερες θρησκείες καθώς και αντιβασκανικά τελετουργικά και φυλακτά ακόμη και χειρονομίες. Για παράδειγμα στην Ιταλία και την Γαλλία γίνεται ευρεία χρήση, ως αποτρεπτική του ματιού, της χειρονομίας που σχηματίζεται με τα δάκτυλα του ενός χεριού αν κλείσουμε με τον αντίχειρα τον μεσαίο και τον παράμεσο και κρατήσουμε τεντωμένα τον δείκτη και το μικρό δάκτυλο ( Γραβ. Ιατροσοφία 3, 794). Βέβαια οι χειρονομίες αποτελούν μόνο στιγμιαία προφύλαξη. Την πραγματική προστασία προσφέρουν τα φυλακτά και όπως αναφέρθηκε το ήθος και η κατάσταση του ατόμου.
Η πίστη για την ύπαρξη του κακού ματιού υπάρχει ριζωμένη ακόμη από τους αρχαίους λαούς, Χαλδαίους, Ασσύριους, Ιουδαίους, Αιγυπτίους, Έλληνες και Ρωμαίους μέσω των οποίων επικράτησε σε όλη την Ευρώπη και συνεχίζει ακόμη και σήμερα να διατηρείται στους «πολιτισμένους» λαούς, απασχολώντας ακόμη και την επιστήμη.
Οι αρχαίοι Τριβαλλοί και Ιλλυριοί πίστευαν ότι υπάρχουν βάσκανα πρόσωπα ικανά να προκαλέσουν ακόμη και το θάνατο μόνο με το βλέμμα τους.
Οι Αφρικανοί πιστεύοντας ότι το κακό μάτι μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές ακόμη και να ξηράνει πηγές, να σκοτώσει κοπάδια ολόκληρα ή να μαράνει δέντρα κατέφευγαν στην προστασία τοτέμ. Κατεξοχήν μορφές που προστάτευαν ( και αυτό δεν ισχύει μόνον για τους αφρικανούς αλλά για όλους τους λαούς που πίστευαν και πιστεύουν στην ύπαρξη του κακού ματιού )ήταν τερατόμορφα πλάσματα που προκαλούσαν φόβο και απέχθεια, αλλά και διάφορα ζώα όπως ο ποντικός, ή ύαινα, ο σκορπιός, ο λύκος , ο κόρακας, αλλά και το λιοντάρι , ο γυπαετός λόγω της δύναμης που απέπνεαν. Από το φυτικό βασίλειο αντιβασκανικά θεωρούντο το σκόρδο, η δάφνη, η λευκάκανθα και διάφορα φυτά αποκρουστικά στην μυρωδιά, την αφή, ή την όψη. Από το ορυκτό βασίλειο αντιβασκανικά θεωρούνται ο μαγνήτης, ο σίδηρος, ο ορείχαλκος, η γαλαζόπετρα κ.α. Από όλα αυτά κατασκευάζονταν τα διάφορα χαϊμαλιά ή φυλακτά.
Οι Αιγύπτιοι μεταχειρίζονταν φύλλα παπύρου με μυστηριώδεις γραφές που φορούσαν στα εσώρουχά τους. Οι Πέρσες έκαναν χρήση λωρίδων πάνω στις οποίες χάραζαν ξορκισμούς και έδεναν με αυτές διάφορα μέρη του σώματός τους. Οι Εβραίοι στα αντιβασκανικά φυλακτά τους έγραφαν κομμάτια από την παλαιά διαθήκη και τα φορούσαν είτε σαν περιβραχιόνια στο αριστερό τους χέρι είτε στο κεφάλι τους, επίσης στα φυλακτά τους συναντούμε και παραστάσεις φιδιών. Από τους Εβραίους θα πρέπει να επηρεάσθηκαν και οι Μωαμεθανοί ώστε στα φυλακτά τους συναντούμε ρητά του κορανίου.
Ιδιαίτερη λαογραφική σημασία παρουσιάζει η βασκανία στην αρχαία Ελλάδα γιατί υπάρχουν γραπτές αναφορές σε αυτήν. Αξιοσημείωτο είναι το πόσο απαράλλακτες μεταφέρθηκαν οι δοξασίες αυτές ως τις ημέρες μας. Το «οφθαλμίζειν», και «εποφθαλμίζειν» σήμαιναν ακριβώς ό,τι εννοούμε σήμερα λέγοντας «ματιάζω». Το ματιάστηκε μόνος του πρωτοπαρατηρήθηκε σαν αυτοβασκανία στους αρχαίους Ελληνες. Το μη λες μεγάλο λόγο ελέχθηκε από τον Σωκράτη « μη μέγα λέγε, μη τις βασκανία περιτρέψη τον λόγον τον μέλλοντα» (Πλατ. «Φαίδων» 95Β). Το «χτύπα ξύλο» αντιστοιχεί στο «άπτεσθαι ξύλου». Το «κουφό του διαβόλου το αυτί» είναι το αντιστρόφως ανάλογο του « προσκυνώ Αδράστειαν»( θεότητα του φθόνου και της εκδικήσεως των Αρχαίων). Επίσης έχει διατηρηθεί από την αρχαιότητα το «φτύσε τον κόρφο σου», ή το φτύνω τρεις φορές για να μην σε ματιάξω. Ο Θεόκριτος αναφέρει « ως μη βασκαθώ δε τρις εις εμόν έπτυσα κόλπον». Επίσης ο Αριστοτέλης αναφέρει : «εμπτύει αυτοίς ως μη βασκανθώσιν» ( Αριστ. Απ. 347).
Το να κρεμάνε σκόρδο στην είσοδο του σπιτιού ή του καταστήματος έχει παραμείνει από τα αρχαία χρόνια. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μερικές αντιβασκανικές για τότε χειρονομίες μεταφέρθηκαν και χρησιμοποιούνται σήμερα ως υβριστικές π.χ. το φασκέλωμα ή η σχετική παραστατική χειρονομία του φαλλού. Υπήρχαν και τότε όπως και σήμερα τρόποι και μέσα διαγνώσεως της βασκανίας όπως το κοίταγμα του λαδιού της καντήλας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τρόποι αυτοί μαθαίνονται από συγκεκριμένα άτομα και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά με συγκεκριμένους τρόπους για να μην χάσουν την δύναμή τους. Π.χ. πηγαίνει από άντρα σε γυναίκα εναλλάξ, ή από γιαγιά σε εγγόνι.
Συνεχίζοντας την περιήγηση στους αρχαίους Έλληνες ας αναφερθούμε στον μεγάλο ρήτορα της Αντιόχειας τον Λιβάνιο , ο οποίος αναφέρει πολλά περί μαγείας στην αυτοβιογραφία του, και ανάμεσα σε αυτά και το ότι πίστευε στην βασκανία και μάλιστα ότι εκδηλώνεται έντονα σε αυτούς που όλοι επαινούν : «γνώριζα πως κάποιο κακό μάτι (βασκανία τις ) θα κάρφωνε το βλέμμα του στους γιούς σου. Από την φύση του το κακό μάτι καρφώνει όποιον επαινούν οι άλλοι.....ο δαίμονας του φθόνου δεν μπορούσε όμως να ανεχθεί αυτούς τους επαίνους...» (σελ. 281, Έλληνες μάγοι)

Ο Δημοσθένης πολλές φορές και με μεγάλη επιμονή καταγγέλλει την βασκανία που προκαλεί δυστυχία και αποτυχία των προσπαθειών.
Ο Στράβων (63 - 25 π.Χ.) αναφέρει ότι σύμφωνα με τον Αρτεμίδωρο τους Εφεσίους τους είχε συκοφαντήσει ο ιστορικός Τιμαίος ο Ταυρομενέος τον οποίου μάλιστα χαρακτηρίζει ως βάσκανο, δηλαδή κακόβουλο άνθρωπο ο οποίος μπορεί και ματιάζει.
Ο Πλούταρχος αναφέρει στα συμποσιακά μία συζήτηση αναφορικά με αυτούς που έχουν την ικανότητα να προκαλούν βασκανία, ενώ είναι αυτός που αναφέρει και την περίπτωση της αυτοβασκανίας.
Ο Φίλαρχος έλληνας ιστοριογράφος αναφέρει ότι κάποιοι λαοί, που κατοικούν κοντά στον Πόντο, προκαλούν ακόμη και το θάνατο σε παιδιά αλλά και άνδρες με το βλέμμα τους και μόνο.
Ο Δημόκριτος αναφέρει ότι εκπέμπουν τα μάτια του βασκάνου εικόνες που έχουν αισθήσεις και ορμή και φέρνουν μαζί τους τη μοχθηρία και το φθόνο του, επηρεάζοντας και προκαλώντας διαταραχές στον βασκανόμενο.

Κλείνοντας ας αναφερθούμε στο παλαιότερο σωζόμενο Ελληνικό κείμενο που περιγράφει το αποτέλεσμα του κακού ματιού. Η αναφορά γίνεται για τα Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου ο οποίος περιγράφει χαρακτηριστικά πως η Μήδεια με το κακό της μάτι κατάφερε να σταματήσει τον Ταλώ, τον χάλκινο άνδρα - ρομπότ που φύλαγε το νησί της Κρήτης, από το να πετάει τεράστιες πέτρες στο καράβι του Ιάσονα εμποδίζοντας τον έτσι να πλησιάσει το νησί. Η Μήδεια, λοιπόν, τραγουδώντας μαγικά τραγούδια, κάλεσε τις θεές του θανάτου, τα μαγικά σκυλιά του Άδη, γονατιστή τα κάλεσε τρεις φορές με προσευχές. Έβαλε το κακό στο νου της και με το κακό της το μάτι έριξε κατάρα στα μάτια του Ταλώ.. «...πατέρα Δία, τρόμος με πιάνει και θαμπώνομαι σαν σκέφτομαι ότι ο φρικτός θάνατος μας βρίσκει όχι μόνο από αρρώστεια ή από λαβωματιά αλλά και από κάποιον που μας κάνει κακό από μακρυά....» (σελ. 187, η μαγεία στον Ελληνικό και Ρωμαϊκό κόσμο).

Αναρτήθηκε από Ο πατέρας `Ελισσαίος στις 7:42 π.μ.